Całkiem przypadkiem odnalazłem prawdopodobnie najstarszy krzyż zachowany w oryginalnej formie. 

Znajduje się on na terenie sąsiedniej parafii Przespolew, do której należy część terenów naszej gminy. Trudno jest określić dokładnie jego wiek.

Jak się na ten krzyż natknąłem? Zaczęło się od wizyty u pani Henryki w Adelinie, która piecze wspaniały wiejski chleb starą metodą – w piecu polowym, tak jak dawniej robili i wypiekali chleb nasi pradziadowie. Nawiasem mówiąc, chleb wypiekany przez panią Henrykę smakuje również naszemu nowemu Proboszczowi i, z tego co mówi, również przynajmniej połowie kurii.

Posesja państwa Henryki i Marka Krakowskich znajduje się we wsi Pyczek, którego przysiółkiem jest Adelin pod numerem 11. Znając moje zainteresowania, pani Henryka pokazała mi miejsce, w którym stoi stary krzyż, blisko jej pieca.

Niestety nikt nie zna jego pochodzenia. Ze szczątkowych wiadomości można wywnioskować, że mógł tam znajdować się folwark, należący do wsi Pyczek.  Na podstawie ksiąg meldunkowych wywnioskowałem, że z wymienioną posesją pod nr.12 sąsiadowało nieistniejące już gospodarstwo państwa Lejnertów, a pod nr.10 gospodarstwo państwa Gawronów. W czasie prac polowych znajdowano fragmenty ceglanych fundamentów wymienionego folwarku.

Także miejscowi wspominają, że była tutaj polna droga łącząca Adelin z Chrustami. Opis odpowiadałby usytuowania krzyża przydrożnego.  Dziś tej drogi już brak, kończy się na posesji państwa Krakowskich, którzy osiedlili się na dawnym placu rodowym pp. Gralów.

Jednak w wyniku wywiadów i opisów moich rozmówców, przyjąłem inną hipotezę, że krzyż pochodzi z okresu wojny napoleońskiej.

W czasie pisania historii Kościoła Ewangelicko – Augsburskiego w Prażuchach znalazłem opinię, że w latach 1812-1813, wioski z „naszych” okolic były splądrowane przez żołnierzy wojsk napoleońskich. Można, więc przyjąć, że Adelin, Pyczek, Madalin znajdowały się w pasie działania wyżej wymienionego szlaku przesuwających się wojsk w czasie odwrotu z wojny. Być może znajdą się jakieś militaria czy inne pozostałości z walk prowadzonych przez oddziały wojsk francusko-sasko – polskich z wojskiem rosyjskim. Nasze tereny były pod zaborem rosyjskim. Działania tychże wojsk miały miejsce pod Stawiszynem(1812), Kaliszem, Malanowem. (Z Malanowa pochodził żołnierz napoleoński Józef Goszczyński krewny poety Seweryna Goszczyńskiego)

Istnieje taka możliwość, że krzyż upamiętnia potyczkę wojsk napoleońskich z wrogiem, tym bardziej, że obok jest kolejne miejsce poświęcone symbolowi naszej wiary. Ale to już temat na oddzielny artykuł.

Stefan Ferenc